มลพิษทางขยะ ปัญหาล้นโลกที่ทุกคนต้องเปลี่ยนแปลง

ขยะ คือ สิ่งสกปรกที่มนุษย์ไม่ต้องการ แต่ขยะก็ผลิตโดยฝีมือมนุษย์ และทิ้งขว้างได้ทุกที่โดยปราศจากจิตสำนึก จนกระทั่งเกิดเป็นมลพิษทางขยะแล้วย้อนกลับมาทำร้ายมนุษย์เป็นรูปแบบโรคติดต่อ แหล่งกำเนิดพาหะนำโรค หากขยะอันตรายที่ฝังกลบใต้ดิน จะทำให้ดินบริเวณนั้นมีโลหะหนักสะสมอยู่ ดินเสื่อมสภาพ มีผลกระทบต่อพืชและสัตว์ หากเผาขยะอันตรายจะส่งผลกระทบต่อสภาพอากาศ ขยะจึงกลายเป็นปัญหาทั่วโลกที่ทุกคนต้องร่วมมือกันเปลี่ยนแปลง ตั้งแต่การทิ้ง คัดแยก และการกำจัดให้ถูกวิธี

วิกฤตขยะไทยก่อมลพิษ ทำลายสิ่งแวดล้อม เพราะกำจัดขยะไม่ถูกต้องกว่า 39%

กรมอนามัย เผยประเทศไทยปี 61 มีขยะกว่า 27.8 ล้านตัน โดยขยะทั้งหมดนี้กำจัดไม่ถูกต้องกว่า 39% พบแหล่งท่องเที่ยวมีขยะตกค้างทำลายทัศนียภาพกว่า 27% ส่วนการกำจัดที่ถูกต้องมีเพียง 34% ส่วนขยะที่ถูกคัดแยกและนำกลับไปใช้ประโยชน์ใหม่มีแค่ 1.64% เท่านั้น

จากสถิติการสำรวจพบว่า ขยะถูกทิ้งลงทะเลกว่า 1 ล้านตันต่อปี สถานที่ท่องเที่ยวในไทยที่สำคัญอย่าง เขาใหญ่ ดอยอินทนนท์ เขาพระวิหาร หมู่เกาะพีพี มีขยะสะสมแต่ละแห่งกว่าหมื่นกิโลกรัม โดยทิ้งไม่ถูกต้อง จนสะสมเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์นำโรค กลิ่นเหม็น บางแหล่งลักลอบทิ้งลงแหล่งน้ำ-ทะเล เชิงเขา ส่งผลกระทบต่อสัตว์น้ำ ทำลายระบบนิเวศ

เมื่อขยะจากประเทศเจริญแล้ว ถูกขนส่งมาทิ้งในทวีปเอเชีย

เป็นเรื่องน่าเศร้าที่กลุ่มประเทศอาเซียน คือแหล่งทิ้งขยะพลาสติกและขยะอิเล็กทรอนิกส์ของโลก จากเดิมจีนเป็นประเทศที่รับขยะมาจากทั่วโลกมากสุดกว่า 9 ล้านตันต่อปี แต่เมื่อปี 2560 จีนเลิกรับขยะเพื่อลดมลพิษในประเทศ ทำให้เส้นทางการขนส่งขยะทยอยเข้ากลุ่มประเทศแถบเอเชีย โดยเฉพาะมาเลเซียที่กลายเป็นเจ้าภาพรับขยะอิเล็กทรอนิกส์รายใหญ่ที่สุด ส่วนฟิลิปปินส์นำเข้าขยะเพิ่มขึ้นกว่าสี่เท่าตัว และไทยรับขยะพลาสติกเพิ่มขึ้นกว่าสามเท่า โดยรวมปริมาณขยะเป็นจำนวนกว่า 1 แสนตัน

หลายประเทศเริ่มตื่นตัวและพบว่าขยะที่นำเข้าล้วนมาจากสาเหตุคอรัปชั่น การเอื้อหนุนผลประโยชน์ ส่วนรายการใบขนส่งที่มาจากประเทศต้นทางก็ไม่ตรงกับขยะในตู้คอนเทนเนอร์ที่ส่วนมากเป็นขยะเหม็นเน่าคละคลุ้งเมื่อเปิดประตูคอนเทนเนอร์ออกมาจนต้องส่งกลับคืนไปยังประเทศเดิม

เมื่อหลายฝ่ายรวมทั้ง เมียนมาร์ และเวียดนาม เริ่มตื่นตัวเรื่องนี้ เพราะเป็นเรื่องไม่ธรรมสำหรับกลุ่มประเทศอาเซียนเปรียบเสมือนบ่อขยะของโลก ดังนั้นเส้นทางการเดินขยะจึงมุ่งไปยังอินโดนีเซีย บ่อขยะแห่งใหม่ของโลก

การกระทำเช่นนี้จึงไม่เป็นธรรมที่สุดสำหรับสิ่งแวดล้อม และทรัพยากรที่จะกระทบภายในประเทศ เพราะหากขยะอันตรายถูกฝังกลบที่ใด ก็พร้อมส่งผลกระทบต่อประชาชนในประเทศนั้น ที่สำคัญยังมองว่าเป็นการกระทำที่น่าขยะแขยงที่สุดจากประเทศที่พัฒนาแล้ว ให้เหล่าประเทศกลุ่มอาเซียนได้รับชะตากรรมเอง

ลดปัญหามลพิษทางขยะได้ หากทำการคัดแยกก่อนการกำจัด

ขยะที่เกิดขึ้นจากทั่วโลกนั้นมาจากแหล่งสำคัญคือชุมชน และโรงงานอุตสาหกรรม ในถังขยะหนึ่งใบประกอบไปด้วย เศษอาหาร เศษแก้ว พลาสติก เศษไม้ กระดาษ ขวดน้ำ ใบไม้ อิเล็กทรอนิกส์ ขวดสารเคมีอันตราย แต่การทิ้งขยะโดยไม่คัดแยกก่อนจะทำให้เกิดมลพิษได้ง่าย ทั้งทางดิน อากาศ เกิดกลิ่นเหม็นเน่า เชื้อโรค สารพัด

วิธีการที่ดีคือต้องทำการคัดแยกประเภทขยะก่อนการทิ้งทุกครั้ง ดังนี้

ขยะเปียก เป็นขยะที่ย่อยสลายได้ง่าย เช่น เศษอาหาร เศษผักผลไม้
ขยะแห้ง เป็นขยะที่ย่อยสลายยาก เช่น กระดาษ ไม้ โลหะ แก้ว พลาสติก
ขยะอันตราย เช่น สารเคมีการเกษตร ยาฆ่าแมลง วัตถุมีพิษ หลอดไฟ ถ่านไฟฉาย

ในขณะเดียวกันขยะที่คัดแยกเริ่มแยกประเภทย่อย เพื่อนำไปรีไซเคิลใหม่ได้หรือต้องกำจัดทิ้ง เช่น พลาสติก ขยะติดเชื้อ

วิธีการกำจัดขยะจะแตกต่างกันตามประเภทขยะ เช่น การนำไปเผาในเตา นำไปทำปุ๋ยหมัก การรีไซเคิล นำไปเป็นอาหารสัตว์ หรือการฝังกลบที่ถูกต้องตามหลักสุขาภิบาล

โรงานผลิตไฟฟ้าจากขยะ ประเทศสวีเดน ที่ (คน) ไทยต้องเอาอย่าง

ประเทศสวีเดนเป็นประเทศตัวอย่างในการกำจัดขยะแล้วเกิดประโยชน์สูงสุด เพราะสวีเดนสามารถนำขยะเข้าสู่โครงการผลิตไฟฟ้า พลังงานที่ได้จากเชื้อเพลิงขยะสามารถส่งมอบไฟฟ้าให้กับบ้านเรือนในประเทศกว่า 20% หรือเกือบ 800,000 หลังคาเรือน และดูเหมือนว่าจะเพิ่มขึ้นมากเรื่อย ๆ จนต้องนำร้องขอให้ประเทศเพื่อนบ้านส่งขยะมาให้เพื่อผลิตไฟฟ้า ดูเหมือนว่าจะเป็นเรื่องง่ายที่ทุกประเทศอยากทำบ้าง

แต่ทราบหรือไม่ว่า ประชากรสวีเดนตระหนักถึงมลพิษทางขยะมากที่สุด และคัดแยกขยะก่อนทิ้งทุกครั้ง จึงทำให้การผลิตไฟฟ้าจากขยะเป็นเรื่องง่าย เพราะขยะที่จะเข้าเตาเผาได้นั้นต้องเป็นขยะแห้ง ไม่ใช่ขยะสารพิษ แม้แต่พลาสติกหรือโฟมก็ห้ามเด็ขาด ซึ่งไม่เหมือนในไทยที่ถังขยะใบเดียวจะรวมขยะทุกประเภท

ความแตกต่างจากจุดเล็ก ๆ นี้เอง จึงทำให้สวีเดนกลายเป็นประเทศที่สะอาด แม้ว่าจะใช้ขยะสร้างเชื้อเพลิงเพียงแค่ 10% ในประเทศเท่านั้น แต่กลับเป็นขยะที่ปลอดภัยและไม่เป็นอันตรายต่อสภาพอากาศ เมื่อทำการเผาไหม้ จึงต้องนำเข้าขยะอีกกว่า 90% มาจากอังกฤษ ฝรั่งเศส และไอร์แลนด์ ที่คัดแยกขยะมาแล้วอย่างดี แต่หากไทยคิดจะนำส่งขยะของเราไปบ้าง คงไม่ผ่านอย่างแน่นอน

นี้จึงเป็นปัญหาหลักในประเทศไทยเรา คือการไม่คัดแยกขยะให้ชัดเจน จึงไม่สามารถผลิตไฟฟ้าจากขยะได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย และกลายเป็นปัญหามลพิษขยะเรื้อรัง บางชุมชนกลายเป็นบ่อขยะขนาดภูเขา ทำให้คนชุมชนชมเดือนร้อนและออกมาประท้วงเรียกร้องอยู่บ่อยครั้ง

เรื่องของขยะจะไม่ใช่เรื่องใหญ่อีกเลย ถ้าคนทั้งโลกลด ละ เลิกผลิตขยะ คัดแยกขยะให้ชัดเจน ก็ทำให้โลกใบนี้น่าอยู่ ปราศจากมลพิษทั้งทางดิน อากาศ และในน้ำ ปลอดภัยต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทุกชนิดบนโลก

ขอขอบคุณข้อมูลจากเว็ป https://nipponsafety.com/ https://thailandsafety.com/, https://teamsafetysales.com/, https://jorporsafety.com , https://safetyshopthailand.com